| Bundjalung |
English |
Category |
Dialect | |
|
| -ny |
thing/person acted on by a verb ; person/thing acted on by a verb |
|
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| -nyi |
than ; for fear of ; fear of (for) |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| -nyun, -nyan |
while ; where ; when |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond |
|
[more] |
| nya, nyahla |
see! ; watch out! |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyabay |
water |
natural_environment |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyabay-nyabay |
water-having |
natural_environment |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyabaywen- |
melt |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyagar |
empty ; no longer useful |
artifact |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyah- |
what |
|
All |
|
[more] |
| nyah- |
see ; look ; look at ; watch ; find |
senses |
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyah-nya(h) |
be careful! |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyah-nyah-nyah! |
take care ; be careful |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyahdjindi- |
find? |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyahgi |
what....want |
|
Gold Coast Tweed, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyahla |
see! |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyahlu |
what with? ; something with |
|
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyahn |
she |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyahn.gan, nyahgan |
she |
|
Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyahn.ganah |
her (possessive) |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyahnbira- |
gape |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyahnydjam, nyahndjam |
blind |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyahr |
sinew ; vein |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyalagingga- |
tell a lie ; lie |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyalagini- |
lie to ; deceive ; cheat |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyalar |
tears |
body_part |
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyali |
when? |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyalnyehlbay |
buzzing noise in ears ; tinnitus |
body_part |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyalyal |
hurt |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyam |
bit at a time |
|
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyamal |
often |
time |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyambir |
little ; small |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyamgi- |
close ; shut |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyamin |
palm tree, small |
plant |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyaminbah |
Numinbah |
location |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyaminy |
kangaroo, black buck |
animal |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyamul |
young (of any animal) ; baby ; calf ; pup |
animal |
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyamul bira-/burah- |
give birth (of animal) |
animal |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyamul gayiribini |
birth |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyamul, nyamulbin |
animal, young |
animal |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyanay |
leech, scrub |
insect |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanda |
lagoon ; lake ; marsh ; swamp |
natural_environment |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyandihn(?) |
swamp |
natural_environment |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyang |
what ; something ; question marker |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyang, nya-, nyah- |
what ; something ; eh? |
|
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyang, nyangbal |
Nyangbal |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyang- |
make |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyanga-, nyangga- |
do (what) ; do something (with) ; make (something) ; make what with ; paint ; do what with ; know what to do with |
|
Lower Richmond, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyangba- |
say what ; say something ; what (do you) call |
language |
Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyangbal |
Nyangbal dialect |
language |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyangbu |
how many ; so many |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyangbu |
what's-it ; thing |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyangdjahn |
nothing |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyangga |
bird, regent |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyangga |
sun |
natural_environment |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyangga, nangga-nangga, nyanggar |
bird, regent ; bowerbird, regent ; regent bird |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyangga, nyanggar |
sun ; day |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyangga-, nganggi- |
|
|
All |
|
[more] |
| nyangga-bahn.gan |
sunrise |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyangga-gayan |
sunset ; afternoon (late in the day) |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggal |
hot (temperature) ; sweat |
natural_environment |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggal + -an.ga- |
sweat |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggalgir |
summer |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggalgir, nyanggalgan |
summer ; hot ; heat |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggay |
day ; daytime ; sun time ; hot/warm time ; heat from sun |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyanggi |
what want ; what (are you) for, what (do you) want? |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyanggur (nyanggul) |
what ; what please ; whether |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyangguri (?) |
sun |
natural_environment |
Copmanhurs |
|
[more] |
| nyangi-, nyanga- |
what...do? |
|
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyangili- |
have what the matter with ; have something the matter with |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyanguwihn |
what's up! |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyanyehny |
grasshopper (generic) |
insect |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyaram |
jew lizard, bearded ; jew lizard ; lizard, jew ; Bearded Dragon ; Dragon, Bearded |
reptile |
Gold Coast Tweed, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyaram |
lizard, blue-tongued |
reptile |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyaram, ngaram |
lizard, frilled |
reptile |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyari |
name |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyariba- |
name ; give name to ; call |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyarima- |
name |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyarum (Gd), nyurahm (Wa) |
wart |
body_part |
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyaruny |
father's sister ; aunt (father's sister) |
people |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyawan(?), nyari nyawan |
spring (season) |
time |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyehma |
place (special) |
location |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyel-nyehl ba- |
sob ; cry ; crying noise (make) |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyel-nyel |
sick |
body_part |
All |
|
[more] |
| nyidjang |
what |
plant |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyihgin |
spark |
food |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyihmanggal |
honey drink |
food |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyihmbuy |
Nymboida |
location |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyimar |
whiptail |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyimbar mamugany(?) |
pigeon, small green |
bird |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyimbiny |
house ; hut ; camp |
artifact |
Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyimbuny |
funny little fellow |
people |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyimbuny |
person of importance ; standard character in stories and legends |
people |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyimdjar |
kingfisher, azure |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyimgeh- jiyaw (nyimgeh jiyaw) |
blink |
body_part |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyina- |
lie ; recline |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyinahla, yinahla |
night ; night-time |
time |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyindumba |
death adder |
reptile |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyingbul |
hiccup |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyinir(?) |
ovaries |
body_part |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyinyahn |
grasshopper |
insect |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyirang |
shark, shovelnose ; ray, shovelnose |
fish |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyirbin |
gorge wall ; slope, very steep |
natural_environment |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgan |
hip |
body_part |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgi |
initiation training (early), in preparation for initiation through First Rule of the tribal Law |
language |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgi ba- |
train someone for initiation through the First Rule |
language |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgi-gu |
place where training for First Rule initiation was given |
language |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgibay |
teaching for initiation through First Rule of the tribal Law ; initiation through First Rule of the tribal Law, teaching for |
language |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyirgin |
over-cooked ; parched ; thirsty |
food |
Gold Coast Tweed, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyiribiri |
sneeze |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyiring, yirany |
snake, green ; snake, whip |
reptile |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyiyahm |
fish scale |
fish |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyubang |
spouse |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyubang, nyubangdjar |
husband ; sister's husband ; brother in law (sister's husband) |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyubanggan |
wife ; wife's sister ; sister in law (wife's sister) |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyubani |
married couple |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyugahli- |
discuss ; talk about |
language |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyugam, nyugan |
bailer shell ; basin ; pot ; billycan ; water container |
artifact |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyugambil |
toe |
body_part |
Copmanhurs |
|
[more] |
| nyugan |
hill |
natural_environment |
Copmanhurs |
|
[more] |
| nyugargah (?) |
tree, tea ; tea tree |
plant |
Copmanhurs |
|
[more] |
| nyugay |
bee (generic) |
insect |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyugay |
female of non-human animates |
|
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyugay(gan) |
bee, queen ; queen bee |
insect |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyugay, yugay, nyugay bargal |
bee, Italian ; bee, English |
insect |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuguhm |
great-grandmother |
people |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyuguhndjargan, nyuguhn.girgan |
niece |
people |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyugum |
nasal mucus ; mucus, nasal ; semen |
body_part |
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyugumbihny |
husband |
people |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyugun |
woman's brother's son (Wi:Curr:Richmond) ; man's sister's son |
people |
Gold Coast Tweed, Lower Richmond |
|
[more] |
| nyuhgalbinygan |
wife |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuhgan.gal |
husband |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuhla |
see |
senses |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyuhm, nyuhmbi- |
smell |
senses |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuhmba-, miyuhmba- |
show ; point to |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyuhmba-, nyumba- |
show ; guide ; teach |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuhnggul |
perspiration |
body_part |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyula, nyule |
he ; male ; fellow ; it |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond |
|
[more] |
| nyula-nyula |
telling lies ; lying |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyulabal |
Nyulabal language or dialect name |
language |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyulagan, nyulegan |
she |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyulagay |
him, for |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyulamang |
they |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence |
|
[more] |
| nyulamanggan |
they (feminine) |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyulangah |
his |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyulangi |
him (accusative) |
|
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyule |
he |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyule, nyula, nyuli |
he (intransitive subject) |
|
Gold Coast Tweed, Lower Richmond, Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyule, nyuli |
he |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyumba- |
show ; point out |
|
Lower Richmond, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyumbil |
last |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyumbil, nyungambil |
bird, any |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyumgi- |
blink ; close the eyes |
body_part |
Gold Coast Tweed, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyumin |
walking stick palm ; palm, walking stick |
plant |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyun |
nose |
body_part |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyundil |
name, Aboriginal |
people |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyunduh |
lonely ; nostalgic ; grief, feeling |
senses |
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyunduhmal |
lonely person |
people |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyunduhwen- |
grieve ; worry |
|
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyungamana |
quickly, very |
|
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyungambil, nyumbil |
bird (any sort) |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyungan |
hiccup |
body_part |
Middle Clarence |
|
[more] |
| nyunggargur (?), nyunggargar (?) |
palm, cabbage ; cabbage palm ; cabbage tree (palm) |
plant |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyunggulgan, nyanggalgir, nyangga (?) |
summer |
natural_environment |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyurahm (Wa), nyarum (Gd) |
wart |
body_part |
Middle Clarence, Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyuray |
dog, female native |
animal |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyuring |
river |
natural_environment |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyuruhm |
stone (magic or clever) ; magic stone |
artifact |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyuruhng biray |
tired person ; fatigued person |
people |
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyurul |
stone, clever |
artifact |
Lower Richmond |
|
[more] |
| nyurungma- |
gently, do |
|
Condamine Upper Clarence |
|
[more] |
| nyuwang |
possum |
animal |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |
| nyuwanybil |
bird, small (species) |
bird |
Gold Coast Tweed |
|
[more] |